Kürtlerin 5000 yıllık tarihi olduğu iddiası üzerine Sümerler Kürt mü gibi sorular sorulmaya başlanmıştır. Milliyetçilik ile konular genellikle çarpıtılmaya müsait olduğundan Sümerler Kürt mü sorusunu fazla uzatmadan basit bir dille cevaplandırmış olacağız.
Milliyetçilik henüz birkaç yüzyıllık bir olgudur. Örneğin 1000 yıl önce bir Kürt’e “Sen Kürt müsün?” diye sorulsa muhtemelen bunu yadırgayacak ve cevabi olarak mensup olduğu aşireti veya sülaleyi söyleyecekti.
Aynı soru 1000 sene evvel Alman, Çinli, Türk veya Fransız birine sorulsa da o kişiler de milliyet eksenli cevap vermeyeceklerdir. Dolayısıyla milliyetçilik kavramının henüz 300-500 yıllık olduğu düşünüldüğünde Sümerler Kürt mü ? sorusu anlamsız olmaktadır.
Bununla birlikte “günümüz Kürtlerinin genetik bağı Sümerler’e kadar uzanıyor mu ?” diye sorulursa bu soru daha anlamlı olacaktır.
İnsanlığın ortak atası Adem aleyhisselam olduğuna göre ve Sümerler de bir Mezopotomya uygarlığı olduğuna göre Kürtlerin atalarının Sümerler olması ihtimali, Çinliler, Kızılderililer ve Malaylar olma ihtimalinden daha kuvvetli gözükmektedir.
Fakat bundan “Sümerler Kürttür” çıkarımı yapılamaz. Sümerler sadece Kürtlerin değil, İranlıların, Arapların, İsraillilerin, Türklerin ve daha bir çok Mezopotomya milletinin gen havuzuna katkı yapmış bir topluluktur.
Sümerler zamanında Kürt kavramı var mıydı ?
İşin aslı Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküş zamanlarına kadar Kürt milleti diye bir kavram yoktu. Kürt kavramı belli bir yaşam tarzına sahip insan topluluklarını tanımlamak için bu coğrafyada bin yıldan fazla kullanılıyordu fakat şimdilerde Kürt dediğimiz insanlar o zamanlar kendini Kürt olarak tanımlamıyordu. Dolayısıyla bugünden düne bakarak eskiden kim Kürttü, ne kadar Kürt vardı gibi soruları yanıtlayamıyoruz.
Kürtler günümüzde kalıntıları olduğu gibi eski zamanlarda da aşiret-sülale bağlılığı üzerinden aidiyete sahip bir topluluktu.
Yani aşiretler münferit olarak hareket ediyorlardı, millet olma duygusu içerisinde hareket etmiyorlardı. Aşiret, ümmet ve devlet bağlılıkları daha ön planda idi, milliyetçilik duygusu yoktu.
Osmanlı İmparatorluğunun çöküş zamanlarında İngilizler etnik ayrımcılığı ortaya çıkarmak ve anlaşmazlıkları körüklemek için bir takım faaliyetlere girişti. Bunun bir parçası olarak Kürtlere sözde bir etnik tarih yazmaya giriştiler.
Bu kapsamda Sümerler zamanındaki bazı kelimeleri Kürt kavramıyla eşleştirmek suretiyle Sümer Uygarlığı ile ilişkilendirdiler ve Kürtlerin Sümer Uygarlığından başlayan bir sözde tarihi oldu.
Kelimeden ırk türetme işinin bir safsata olduğu ortadadır ve Sümerlerin Kürt olduğu veya Sümerler zamanında kendilerine Kürt diyen kişilerin olduğu iddiasının aslı bulunmamaktadır.
Kürtler, Sümerlerden önce de bu topraklarda var idiler (çünkü mantar gibi topraktan bitmemişlerdir, elbet bir soya dayanmaktadırlar) ama Sümerler zamanında Kürt diye bir kavram yok idi. Bu İngilizlerin uydurmasıdır.
Kürt kavramının Türkler, İranlılar ile Arapların sıkı ilişkiler içerisine girdiği ve İslamiyetin henüz yayılmaya başladığı MS 7. ve 8. yüzyıllarda ortaya çıktığı ve ilk olarak belli bir yaşam tarzını benimseyen insanları tanımlamada kullanılan bir sıfat kullanılmaya olarak başlandığı düşünülmektedir.
“Millet” kavramının en önemli temel taşı dil olup günümüzdeki en eski Kürtçe yazılı eserler 1500’lü yıllara aittir. Sözlü edebiyat daha eski olmakla birlikte en eski Kürt edebi eserleri bile MS 11 yüzyıldan eski değildir.
Dolayısıyla Kürt tarihinin Sümerler’e kadar uzanması mümkün değildir. Sümerler MÖ 2000-6000 tarihleri arasında yaşamıştır.
