Bazı tıbbi konularda halkımız ile sağlık uzmanları veya doktorlar arasında yıllardır ihtilaflar yaşanmaktadır. Bunlardan birisi kolanın ishal tedavisinde kullanılıp kullanılmayacağıdır. Kola ishale iyi gelir mi yoksa gelmez mi, veya konuya başka bir açıdan bakarsak kolanın içindeki ishal kesici maddeler bazı besinlerde de bulunduğu için mi doktorlar kolayı tavsiye etmiyorlar. Şu husus da düşünülebilir, ishal ilacı satan firmalar kola gibi ishali kesen basit şeylerin duyulmasını istemiyor bu sebeple de satın aldıkları sağlık uzmanlarına kolanın ishale faydası yok açıklaması mı yaptırıyorlar acaba ?
Ben bu konuyu ciddi derecede araştırdım. Öncelikle şunu söylemeliyim ki ishal için doktora gidildiğinde “kola iç bir şeyin kalmaz !” diyecek bir doktor ya yoktur, yada tek tük bulunabilir.
Doktorlar ishal konusunda muz, patates, ayran gibi gıdaları ve bol su içilmesini tavsiye ederler. Yağı düşük besinler ve çorbaları da bu diyete eklerler. Bu doğal tedavi taraftarları doktorların vereceği tavsiyelerdir. Diğerleri ise doğrudan eczanelerde satılan ishal ilaçlarını reçete ederler. Fakat ne hikmetse kolayı dillendiren olmaz.
Bunun tam tersine birine ishale ne iyi gelir diye sorduğumuzda kola cevabını vermesi muhtemeldir. İshali kesmek için kolanın başka varyasyonları da önerilir. Kola aspirin veya beyaz gazoz leblebi bunlardan en bilinenlerindendir.
İshal için ısrarla kola tavsiyesi yapılmasını boş bir öneri olarak görmüyorum. İnsanımız bir faydasını görmüş olacak ki birbirine tavsiye ediyor.
Bununla birlikte konu ile akla mantığa uygun açıklamalar da var bu konuda. İbrahim Saraçoğlu kolanın ishal kesici özelliğine vurgu yapmakla beraber şeker içermesi nedeni ile zararı da olduğunu, kola içindeki ishal kesici maddelerin muz ve patates gibi doğal besinlerde de bulunduğunu söylüyor.
İshal iken tatlı şeyler yemenin ishali daha da azdırdığı herkesçe biliniyor. Çünkü ishal bağırsaktaki mikropların neden olduğu hastalık ve en çok da şeker ve türevlerinden besleniyorlar. Siz kola içtiğinizde artık asitli olduğunda mıdır, yoksa gizli formülündeki bazı maddelerin ishal kesici özelliği olduğundan mıdır ishale karşı fayda ediyor ama bir yandan da bol miktarda şeker ihtiva ettiği için ishale neden olan mikropları besliyor. Demek ki illaki ishale karşı kola içilecekse en azından şeker içermeyenlerinden tercih etmek gerekiyor.
Fakat çoğu yazımda belirttiğim gibi ishal tedavisi çıkan sıvının önüne geçmek mantığı ile değil, bağırsakların bir an önce temizlenmesi mantığı üzerine kuruludur.
Çoğumuz ishal olunca bir an önce bitsin isteriz ama bu hastalığın sağlıklı şekilde atlatılması bağırsakta zehir üreten virüs ve bakterilerin olabildiğince temizlenmesine bağlıdır. Bu nedenle ben ishal olanlar için sıvı gıdalar, çorbalar, şeker ve yağ oranı düşük veya sıfır gıdalar ile beslenilmesini tavsiye ediyorum. İshal ile bozulan bağırsak florasının yeniden yerine oturması ve ishal sonrasındaki halsizlik-güçsüzlük sorunlarının atlatılması için de yoğurt ve ayranı tavsiye ediyorum.